İZMİR ÖVGÜ TERZİBAŞIOĞLU ANADOLU LİSESİ CERN´DE
Övgü Terzibaşıoğlu Anadolu Lisesi olarak 20 öğrenci ve iki öğretmen (Bahar Savran- Fizik ve Nevin Yıldırım- Biyoloji) den oluşan bir grupla 14/07/2016- 18/07/2016 tarihleri aralığında İsviçre, Fransa ve İtalya gezisi yaptık.
Gezinin amacı İsviçre-Fransa sınırında bulunan Cenevre şehrindeki CERN Avrupa Nükleer Araştırma Merkezini ziyaret etmekti. 15/07/2016 tarihinde CERN’ü ziyaret ettik.
CERN, dünyanın en büyük parçacık fiziği laboratuarıdır.1954 yılında 12 ülkenin katılımıyla kurulmuş olan Cern’ün günümüzde 20 asil üyesine ek olarak Türkiye’nin de aralarında bulunduğu 8 gözlemci üyesi vardır. CERN’de yüzlerce bina, 3000 kişilik destek personeli ve CERN personeli olan 2500 kadar fizikçi vardır.Bunlardan 100 kadarı kuramsal fizikçilerdir.Diğerleri ise çeşitli kuramların araştırıldığı deney düzeneklerinin projelerini hazırlayan, yapımını sağlayan ve deneyleri yürüten fizikçiler ve mühendislerdir.
CERN’in en önemli yeri, yeraltındaki Büyük Hadron Çarpıştırıcısı(LHC) denilen parçacık hızlandırıcılarının olduğu bölgedir.27 km uzunluğundaki çembersel tüplerde hızlandırılan protonlar birbirleriyle çok yüksek hızlarda çarpıştırılır. Çarpışma sırasında oluşan enerji alanları ve ortaya çıkan yeni parçacıklar incelenerek evrenle ilgili sorulara çözüm üretilmeye çalışılmaktadır.(Higgs Alanı ve Higgs Bozonu gibi).
1989-2000 yılları arasında hizmet vermiş olan CERN’deki en önemli tesis elektron-pozitron çarpıştırıcısıdır.(Large Electron-Positron Collider, LEP ) Diğer önemli çarpıştırıcı ve dedektörler, ATLAS, ALICE ve LHCb dir.
Halen LHC’de 7TeV (Tera elektronVolt) enerjide proton-proton çarpışmaları gerçekleştirilmektedir.
Ziyaretimiz sırasında bize İTÜ Fizik Mühendisliği Bölümü mezunu Bir Türk doktora öğrencisi rehberlik yaptı. Önce konferans salonunda bilgilendirme semineri aldık. Grubun tüm sorularını candan yanıtladı. Daha sonra CERN’in büyük bir bölümünü gezdik. Dedektörler ve çarpışma süreci ile ilgili 3 boyutlu similasyon izledik.
Çok keyifli ve bilime doyduğumuz bir gün yaşadık.
Bahar SAVRAN ( Fizik öğretmeni) Nevin YILDIRIM (Biyoloji öğretmeni)